Geloven
doe je
in de kerk?

Ik ben opgegroeid in het ‘rode gedeelte’ van Amsterdam. Thuis spraken we nooit over geloof. Wel vertelde een lerares op de lagere school bijbelverhalen. Nadat mijn ouders gescheiden waren, mocht ik mijn vader bijna tien jaar niet zien. Daarna wist ik zeker: een scheiding, dat wil ik mijn eigen kinderen nooit aandoen.

Toch ben ik na 22 jaar huwelijk gescheiden. Nadat we twee dochtertjes hadden verloren, waren we volledig uit elkaar gegroeid. Na de scheiding ging ik meer en meer onderuit. Heel eufemistisch gezegd: ik dronk af en toe een borreltje. Toen werd het 13 december 2003. Ik werd in de auto aangehouden door de politie, moest blazen en belandde in de cel.

In die cel kantelde mijn leven. Ik werd op mijn schouder getikt, iemand zei tegen me: ‘Houd mijn hand vast, ik laat jou nooit meer los.’ Dat was Jezus: naast me, achter me, onder me … Die ervaring was overweldigend. Sindsdien weet ik: Jezus is er altijd. Als ik mijn handen vouw, maar ook als ik boodschappen doe. Ik heb nooit meer de aandrang gehad om te drinken. Ik kon weer gaan werken en ik kreeg na veertien jaar een nieuwe relatie.

De kerk? Daar wilde ik eigenlijk helemaal niet heen. Ik voelde me gewoon chrísten, niet hervormd, gereformeerd of wat dan ook. Toch werd ik er naartoe getrokken. Op een zondagochtend liep ik de Grote Kerk in Lisse binnen. Ik voelde me meteen thuis, op de een of andere manier kon ik alles meezingen. Nu zit ik er bijna elke week.

Ik loop niet zo te koop met mijn ervaring. Je hoort mensen weleens zeggen: ‘Ik ben tot geloof gekomen.’ Maar ik ervaar: het geloof is tot mij gekomen.

Als kind kwam ik weinig in de kerk. Mijn ouders gingen er niet heen. Als ik wel eens met mijn oma meeging, was dat vooral om te knutselen tijdens de kindernevendienst. Verder dacht ik dat geloof vooral over regeltjes ging, zoals niks mogen doen op zondag.

Op mijn zeventiende leerde ik Oswaldo kennen, mijn huidige man. Hij kwam wél uit een christelijk gezin en moest toen nog elke zondag naar de kerk. Ik ging een tijdje met hem mee. Maar nadat we getrouwd waren, verwaterde ons kerkbezoek. In die tijd kregen we allebei te maken met ernstige ziekte. Oswaldo heeft een spierziekte en die verergerde op een gegeven moment zodanig dat hij helemaal niet meer kon werken. Als er een God was, waarom zou Hij dan zulke dingen toelaten in ons gezin?

Precies in die periode kwam een ouderling van de kerk langs om ons uit te nodigen voor de Alpha-cursus. Ik zat daar niet echt op te wachten en ik vertelde hem over mijn boosheid. Maar hij zei: ‘Als God je Vader is, mag je toch af en toe best boos op Hem zijn? Net als op je ‘gewone’ vader?’ Toen besloot ik die cursus een kans te geven.

Het bleek een goede beslissing: de Alpha-cursus voelde als een warm bad. We aten met elkaar, baden voor elkaar, zongen samen … Het was heel bijzonder. Oswaldo en ik ervoeren echt de aanwezigheid van de Heilige Geest. Meteen na de cursus hebben we samen belijdenis gedaan. Het was een heel bijzondere dag: ik straalde helemaal, zei iedereen.

Nu zien we onze ziekten eigenlijk als een zegen. Juist als je zwak bent of het moeilijk hebt, heb je God heel hard nodig. Als we al die moeilijkheden nooit hadden meegemaakt, waren we denk ik nooit tot geloof gekomen. En dan hadden we allerlei mensen die nu heel bijzonder voor ons zijn, niet leren kennen. Onze situatie is soms nog steeds zwaar, maar we voelen ons gedragen door God. We staan er niet alleen voor!

De kerk, daar moet je het niet zoeken. Dat was het gevoel dat ik als kind kreeg. We woonden in de buurt van een kerk waar mensen de deur uit kwamen in sombere kleding en met strenge gezichten. Geen gezellige plek, was mijn gedachte.

Toch ontwikkelde ik langzamerhand een soort individueel geloof. In de natuur ervaarde ik: er móét een Schepper zijn. En ik kreeg het gevoel dat Hij me hielp, bijvoorbeeld toen ik door een moeilijke periode ging omdat mijn eerste vriendje me had bedrogen met iemand anders. Ik werd uit mijn verdriet getrokken en dat gaf vertrouwen. Met anderen sprak ik niet zo veel over mijn geloof. Ik geloofde in God, maar of dat de christelijke God was met Zijn zoon Jezus? Dat wist ik niet zo goed.

Na de middelbare school koos ik bewust voor de christelijke pabo. Mijn godsdienstdocent op de pabo was behalve leraar ook dominee. Hij liet me zien dat het christelijke verhaal niet een verhaal is van regels en van uitsluiting, maar juist van liefde. Dat laatste sloot veel beter aan op mijn eigen relatie met God: ik ervaarde God als een Vader, als iemand die je onder Zijn hoede neemt.

Toch kon ik me nog steeds moeilijk met de kerk identificeren. Al groeide wel mijn behoefte om mijn geloof te delen met gelijkgestemden en daar meer vastigheid in te krijgen. Mijn man en ik gingen daarom samen op kerkenpad. In de brede zin van het woord, want we bezochten ook een boeddhistische gemeenschap. Het boeddhisme sprak me aan, maar mijn meditatie eindigde vaak in praten met God, zoals ik dat altijd al deed. Het werd eigenlijk vanzelf bidden.

Nu heb ik een vaste kerk gevonden, samen met mijn hele gezin. ‘s Zondags naar de kerk gaan vind ik een goede gewoonte, om God te eren en erbij stil te staan wat Hij voor ons betekent. Tegelijkertijd ben ik er nog steeds van overtuigd dat we als christenen verbinding moeten zoeken met anderen, dat we geen exclusief clubje moeten zijn. Want voor God hoort iedereen erbij!

Vorig jaar was er een kantelpunt. Het was vlak voor de zomervakantie, ik zat in de auto op weg naar mijn werk en ik had het behoorlijk zwaar. Ik stond op het punt te keren en weer naar huis te gaan. Toen werd ik opeens heel diep geraakt door de muziek die aan stond: een koraalfantasie, door André van Vliet. Ik merkte dat ik de tekst meezong: ‘Ik heb de vaste grond gevonden, waarin mijn anker eeuwig hecht.’ Opeens had ik het gevoel dat ik over de snelweg vlóóg. Het was een soort luikje dat openging, waarvan ik niet wist dat het er was.

Na die ervaring ben ik me meer in het geloof gaan verdiepen. Ik heb eerst eens op de website www.kerkdienstgemist.nl gekeken: Wat is een kerkdienst eigenlijk? Wat gebeurt daar? Uiteindelijk ben ik bij een gemeente in Veenendaal terechtgekomen, waar ik me direct thuis voelde. Ik was er geen buitenstaander: de dienst was laagdrempelig en vanwege de beamer kon ik alles meezingen. Nu speel ik zelf in de muziekgroep van de kerk. We spelen vooral Opwekkingsliederen - muzikaal weinig complex, maar daar gaat het me niet meer om. Ik luister nu vooral naar de boodschap van een lied.

Ik ga niet altijd naar de kerk. Mijn gezin gaat niet mee en soms heb ik het vanwege mijn drukke baan echt even nodig om uit te slapen. Maar als ik wel ga, ben ik elke keer blij dat ik geweest ben. Ik neem altijd iets mee uit de dienst, het is nooit verloren tijd.

Voor die ervaring in de auto ben ik nog steeds dankbaar. Het maakt dat ik iets wil doorgeven van mijn geloof. Op de school waar ik lesgeef, heb ik daarom met twee collega’s een wekelijkse bijeenkomst opgezet voor leerlingen die christen zijn en elkaar willen ontmoeten. Ik heb het gevoel dat ik op die manier iets kan betekenen.

Dit is Mara, onze dochter van 7, zusje van Bart (9) en grote zus voor Fenne (5). Mara woont in Lopik, nog net in het Groene Hart, tussen de boerderijen, weilanden, schapen en koeien. Met een uitzicht tot de horizon, veel natuur en dieren in de buurt is verwondering iets van elke dag.

Mara is nieuwsgierig. Net als ieder kind van deze leeftijd. Nieuwsgierigheid zorgt voor vragen. Kleine vragen, zoals: "Waarom eten koeien eigenlijk alleen gras?" Iets meer ingewikkelde vragen: "Mam, toen jij in Roemenië was, vertelde je dat het daar een uur later was als hier. Maar hoe kan dat dan als ik jou aan de telefoon had en je wel gelijk terugpraatte? En levensgrote vragen: "Zijn onze konijnen ook in de hemel, en zie ik ze straks weer als Jezus terugkomt? Wanneer komt ‘Ie eigenlijk? Weet je dat al? En hoe kan het dat Hij dan op een wolk staat?"

Vragen die een stuk voor stuk, klein en (levens)groot een goed antwoord verdienen. Antwoorden die bij Mara voor verwondering zorgen. Net als dat de vragen dat bij ons doen.

Bij ons in de kerk is er ruimte voor het stellen van dievragen. In haar eigen nevendienst of gewoon, na de kerk bij de dominee. Of soms, zoals haar broer dat doet: gewoon 'ff appen met Wouter (dominee)'.

Hierdoor is er altijd ruimte voor Mara om zich te blijven verwonderen. Ook in de kerk!

Mijn naam is Jan Rusch. Ik ben 57 jaar, 30 jaar getrouwd, vader van 3 kinderen en opa van 2 kleindochters.

Al vanaf mijn jeugd ben ik betrokken bij de kerk en heb ik in verschillende functies mijn steentje bijgedragen aan het samen gemeente zijn, waarbij het gebod 'Heb uw naaste lief als uzelf' mijn leidraad is.

Om hieraan invulling te geven, draai ik het gezegde "Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet" graag om. "Wat jij wilt dat aan jou geschiedt, doe dat ook voor een ander", als je daarvoor in de gelegenheid bent. Alleen op die manier kun je volgens mij samen gelukkig worden en dat is volgens mij ook het doel van dit gebod.

Verder heb ik ook de ervaring dat als je je voor anderen inzet, je daar vaak meer voor terugkrijgt dan je erin investeert. En dat kan zowel in je eigen omgeving als ver weg in een ander land, want via bijvoorbeeld e-mail kun je tegenwoordig gemakkelijk contacten onderhouden met mensen op bijna alle plekken op de aarde. Door deel te nemen aan kerkelijke activiteiten, doe ik hiervoor inspiratie op en kan ik even bijtanken, als de batterij weer opgeladen moet worden.

Momenteel ben ik actief betrokken bij een project waarbij we mensen in Moldavië, die onder soms erbarmelijke omstandigheden in het armste land van Europa leven, willen helpen om hun leven dragelijker te maken. In een dorp in het zuiden van Moldavië worden 20 jongeren opgeleid om thuiszorg te kunnen verlenen aan 20 eenzame en behoeftige ouderen. Door dit project leren de jongeren hoe ze de levensomstandigheden in hun dorp kunnen verbeteren door zich in te zetten voor anderen. Met onze hulp leren deze jongeren dus om anderen te helpen en kunnen ze zien wat dat oplevert.

Luc Batterink, geboren (1945) en getogen in Dedemsvaart, Overijssel, voor (technische) studie naar de randstad (Delft). Met Weiny getrouwd, twee dochters, twee kleinkinderen. Voor het werk bij de rijksoverheid naar Noord-Brabant verhuisd, eerst naar Bergen op Zoom en daarna naar ’s-Hertogenbosch en daar gebleven.

Sinds de jaren ’60 en onderweg veel geloof kwijtgeraakt. Godsbeelden steeds aangepast. De cursus Theologie voor Gemeenteleden heeft daarin bevestigd wat al lang gaande was. Blij met de veelkleurigheid van de kerk.

Ik geloof dat ik mijn verstand heb gekregen om te gebruiken. Maar … er is meer dan ik kan begrijpen. Ik geloof dat godsdienst helpt de menselijke samenleving in te richten en daarvoor waarden als vrede, gerechtigheid en heelheid van de schepping te praktiseren en door te geven.

Ik geloof in een kerk, waarin mensen naar elkaar omzien, en die boodschap heeft aan de stad en de wereld. De christelijke kerk beschikt met de Bijbel over een kostbare schat, waarvan de inhoud onophoudelijk inspiratie biedt.

Het motto: ‘Behandel anderen zoals jezelf behandeld wilt worden’ spreekt mij zeer aan voor dagelijks gebruik.

Mijn naam is Loïs. Ik ben 42 jaar en lid van de Protestantse Gemeente Deil en Enspijk. Ik kom uit een gezin waarin vader uitgetreden jezuïet is, moeder een hervormde dominees dochter. Opgevoed met vooral de waarden en normen: wees altijd jezelf, kijk om je heen, help waar je kunt. Dan kun je jezelf altijd recht in de ogen aan blijven kijken. 

Ik ben opgegroeid met wekelijks naar de kerk gaan, omdat het zo hoort. Vader en moeder gingen trouw elke week, tot mijn 13 was het verplicht om mee te gaan. Daarna niet meer, maar ik voelde me wel een soort verplicht naar mijn ouders toe. Mijn oudere zus en broer gingen al helemaal niet meer, dus ging ik toch vaak tegen mijn zin mee.

De kerk waarin we zaten, daar voelde mijn ouders zich niet meer thuis. Op zoek naar iets anders, kwamen we bij een andere Hervormde Kerk, met een dominee die ook mij aansprak. Tijdens catechisatie en de soos waar ik wel met plezier heen ging zij hij een keer tegen mij; "Als ik geen dominee was dan zat ik ook niet elke week in de kerk hoor!! Geloven en daarnaar handelen doe je vooral buiten de kerk." Dat heeft mij toen geraakt, ik denk nog regelmatig aan die uitspraak, gezien de tijd waarin wij leven.

Toen ik ging verhuizen (ik kreeg en relatie met Erwin) binnen mijn woonplaats werd ik automatisch overgeschreven naar een andere de kerk, dit was een kerk waar ik me helemaal niet thuis voelde. Ik ging twijfelen, is dit hoe je 'moet' geloven? En in diezelfde tijd lag mijn moeder op sterven en op haar sterfbed zei ze: "Ik word gestraft voor al mijn zonden, daarom ga ik nu al dood." Ik zakte compleet door de grond van die woorden. Zo hadden/hebben mijn ouders mij nooit opgevoed. Ze zeiden altijd: "Geloven komt vanuit jezelf en moet je doen en daar krijg je een heel leven voor met vallen en opstaan. Dat mag je samen met ons en anderen doen. Twijfelen is daar ook een onderdeel van, maar ga hierover juist in gesprek met elkaar." 

Ik twijfelde aan het geloof, dit kan toch niet, ik ging op zoek want ik had wel behoefte een houvast van het/een geloof of iets anders. Ik kwam in Deil/Enspijk, dat voelde goed, ik raakte in gesprek met de dominee en mensen van de kerk, ook samen met mijn partner. In 2006 trouwde ik met Erwin in de kerk. Dat wilde ik graag, alhoewel ik in die tijd niet echt actief lid was. Af en toe ging ik naar de kerk om er even bewust over na te denken wat ik met de kerk wilde en of ik hier iets mee kan. Ik kwam mensen tegen waarmee ik hierover goed kon praten en waarbij twijfel ook aanwezig is. Dat geeft een gevoel van herkenning waardoor je samen in gesprek raakt. Het geloof is voor mij een soort van levensstijl waarmee ik in het dagelijks leven te maken heb.

En nu ben ik moeder van drie dochters; Brecht 9, Loes, 6 en Plien 3. En twijfel ik er regelmatig over of ik mijn kinderen moet verplichten om mee te gaan naar de kerk. Ik ervaar hierin nu soms al strijd met ze, mijn man gaat zelden mee. Ik wil ze niks opleggen, maar meegeven, ook al is het geloof en geloven in de kerk vreselijk moeilijk.

Inmiddels ben ik best actief in de kerkgemeenschap, vooral in het regelen van praktische dingen. Ik voel me op mijn gemak bij de mensen. Geregeld schieten woorden over twijfel, angst, onrust in mijzelf over het geloof. Dat maakt dat ik wel behoefte blijf hebben om juist met mensen over geloofskwesties/vragen te praten, die net als ik twijfelen over belangrijke levensvragen. Met de mensen van de kerk (zonder daar een oordeel over te hebben of me te moeten verdedigen) kan ik praten over geloven en twijfelen en twijfelen over geloven dat helpt mij enorm.

Ik ben Yolanda Ulfman, getrouwd, moeder van een zoon en een dochter en samen met mijn man wonen we in Hurdegaryp in Friesland. Ik ben 63 jaar.

Troosten past bij mij, denk ik, omdat ik vaak van mensen hoor dat ik een groot hart heb. Mensen die om wat voor reden dan ook verdrietig zijn, wil ik graag troosten door naar hen te luisteren, er voor hen te zijn, een arm om de schouder leggen of een knuffel geven. Woorden zijn dan niet nodig, kunnen zelfs afbreuk doen. Er zijn voor de ander en naar elkaar om zien dat is onze opdracht in deze wereld toch en dat probeer ik te doen met heel mijn hart.

Of ik troost vind in de kerk? Ja zeker, het is niet alleen troost dat ik vind in de kerk ook medeleven. Zelf sta ik open voor mijn medemens en zit ik met iets dan heb je altijd wel een luisterend oor, een bemoedigend woordje.

Sinds mei dit jaar ben ik coördinator van de kosters bij ons in de kerk. Ik ben dan ook vaak aanwezig bij begrafenissen en ik vind het heel mooi om mensen die in zo’n verdrietige situatie zitten te troosten. En met hen mee te denken over wat ze kunnen doen om het laatste wat ze voor hun dierbaren tot tevredenheid te volbrengen. Dan ben ik zo blij dat ik dit voor de mensen kan doen. Dat is al troost op zich.

Yolanda Ulfman-Dijkhoff.

Wat betekent geloven voor mij?
Alles.

Eerst geloven dan zien.

Om me hier steeds weer mee te verbinden en hiervoor te gaan staan, heb ik plekken nodig om te vertragen; zeg maar... te onthaasten.
Onder andere in kerkgebouwen en kerkdiensten kom ik tot rust en kan ik in mijn stilte komen.
Het is voor mij een verademing om in de stilte te zijn en er in te luisteren.

Onthaasten en tot essentie te komen. 

Vandaaruit me weer verbinden. Opnieuw en hernieuwd. Met wat me dierbaar is en wie me dierbaar zijn.
Jezus heeft me in die/in zijn essentie iets voorgeleefd. Daarmee voor mij een bron, waar ik dankbaar voor ben.