In de kerk zijn niet alleen een verscheidenheid aan theologische opvattingen te vinden, er zijn ook zowel enthousiaste als allergische reacties op ‘missionair-zijn’. Lang niet iedere gemeente staat erom te springen. Dr. Gert-Jan Roest: “Vaak heeft dat te maken met verwarring of irritaties rond missionair werk.”
Sinds de eerste oecumenische zendingsconferentie in 1910 is er wereldwijd veel nagedacht over hoe belangrijk het missionaire aspect van de kerk is. Steeds weer is benadrukt dat de missionaire dimensie tot het DNA van de kerk behoort. De kerkorde van de Protestantse Kerk deelt dit inzicht. In artikel X-1 wordt het zo verwoord: “De gemeente is vanwege haar missionaire opdracht, in heel haar bestaan gericht op getuigenis en dienst aan hen die het Evangelie niet kennen of daarvan vervreemd zijn, opdat ook zij delen in het heil in Jezus Christus.”
Missiologisch denken
Dr. Gert-Jan Roest, wetenschappelijk beleidsmedewerker bij de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk, beschrijft in zijn artikel ‘Wie wil er missionair zijn?’ een vijftal thema´s rond missionair-zijn waarover vaak verwarring en irritatie bestaat, zoals: Gaat ‘missionair’ over een gedreven gelovige, die zonder aarzeling of scrupules de blijde boodschap verkondigt? Moet je voor missionair werk de zeepkist op? en Mag groei van de gemeente het doel zijn van missionair werk?
Gert-Jan Roest schreef zijn artikel voor predikanten van de Protestantse Kerk die de missionaire specialisatie volgen, maar ook voor kerkenraden en pioniers die de diepte in willen rond het missionaire aspect van kerk-zijn. “Het biedt een introductie op het missiologische denken van de wereldwijde kerk,” vertelt Roest, “en ik hoop dat het inspireert om op een diepere manier aan de slag te gaan met missionair-zijn én om gevoelig om te gaan met pijn en irritaties die er ook zijn.” Missionair-zijn is vanuit liefde in beweging komen terwille van anderen namens God, zegt Roest in het artikel. “Jezus zei immers tegen zijn leerlingen: “Ga op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen.” Het is dus kenmerkend voor deze beweging om de blik buiten de eigen geloofsgemeenschap te richten.”
Vreugde herontdekken
Betrokken, gezonden, getuigen, geroepen…het lijkt een zware opdracht. Roest: “Toch krijg je in het Nieuwe Testament niet de indruk dat de vroege kerk de missionaire kant van kerk-zijn als een last ervoer. De missionaire beweging kwam niet op gang vanuit plichtsbesef, maar vanuit een explosie van vreugde. Zonder vreugde wordt missionair-zijn zwaar.” Dit wordt onderschreven door de generale synode van de Protestantse Kerk. In de nota Kerk 2025 wordt specifiek genoemd dat het nodig is om onnodige balast af te werpen, want dan kan de kerk de vreugde weer ontdekken en zich opnieuw laten inschakelen in de zending van God in deze wereld.
Als het basisprincipe van zending zo universeel is, en christelijke zending zo vreugdevol, dan verwacht je dat alle kerken en christenen enthousiast missionair zijn en geïnspireerd in beweging komen. Het beeld in de praktijk is echter aanmerkelijk diffuser. Roest: “Enerzijds is er een nieuwe missionaire dynamiek op gang gekomen in de Protestantse Kerk. Anderzijds zijn er ook veel aarzelingen en bezwaren. Waar voor sommigen ‘de missionaire kerk’ daadwerkelijk staat voor de kerk op haar best, staat ‘de missionaire kerk’ voor anderen precies voor alles wat er mis is met de kerk.”
Relevant zijn en blijven
Gert-Jan Roest hoopt dat zijn artikel een bijdrage doet aan het gesprek binnen de Protestantse Kerk over de missionaire kant van kerk-zijn en daarnaast een introductie biedt op het missiologische denken van de wereldwijde kerk. “Ik hoop dat het inspireert om op een diepere manier aan de slag te gaan met missionair-zijn.” Hij benadrukt dat missionair-zijn vooral ook het je laten meenemen door de vernieuwende beweging van liefde die je uit je comfortzone brengt. “Een liefde die vraagt dat de Ander je aanstuurt en je aanmoedigt om kwetsbaar te zijn en je leert omdenken.
Toekomstgericht kerk-zijn betekent dat we als kerk relevant in de samenleving aanwezig zijn en blijven. Daartoe zullen we ook weer een constructief onderling gesprek moeten hebben over 'missionair-zijn'. Het artikel kan daar een aanzet toe geven. Welkom in dit uitdagende avontuur, welkom in de kerk! Lees het hele artikel ‘Wie wil er missionair zijn?’
Lees ook:
