Deze zomer besteedt Petrus aandacht aan het onderwerp ‘Armoede in Nederland’. Hoe zetten kerken en diaconieën in het hele land zich in om mensen in armoede te ondersteunen en sociale uitsluiting tegen te gaan? Vandaag: een bijzonder noodfonds in Oost-Groningen.
Vanwege een te kleine portemonnee niet mee kunnen met een schoolreisje, of op een warme dag het zwembad niet kunnen betalen. Het is schrijnend als kinderen door armoede niet mee kunnen doen met hun leeftijdgenoten.
Meeuwes Luten – voorzitter van het Interkerkelijk Sociaal Fonds Oldambt (ISFO), dat inmiddels vier jaar bestaat – schudt dergelijke voorbeelden zó uit zijn mouw. Onlangs reed hij nog even snel naar een gezin waar geen geld was om een jarig kind te trakteren. “Samen met een collega ben ik daar een cadeautje gaan brengen. Soms is er niet eens geld voor taart.”
In dit soort situaties kunnen mensen een aanvraag bij het fonds indienen. Dat noodfonds is er voor incidentele hulp, legt Luten uit. “We zijn geen structurele ondersteuner, maar bieden hulp wanneer mensen echt nergens anders terechtkunnen. En als wij niet kunnen helpen, dan verwijzen we door naar andere hulpinstanties, zoals SchuldHulpMaatje.”
Structureel tekort
Soms bemiddelen de vrijwilligers van het noodfonds met een instantie. “Laatst had ik te maken met een jongeman die muurvast zat. Hij had een ID-kaart nodig, maar hij had geen uitkering en geen geld om de ID-kaart aan te schaffen. Terwijl hij zonder ID-kaart niet kan werken. Wij hebben de gemeente betaald zodat die situatie opgelost werd. Door decentralisatie regelen gemeenten economische en sociale aangelegenheden ieder op hun eigen manier, maar dat maakt het erg complex voor burgers, en zeker voor mensen met een migratieachtergrond.”
Dat de steun zo effectief gegeven kan worden, is te danken aan de giften van lokale kerken in het Oost-Groningse Oldambt, maar ook van partijen als Kerk in Actie. Daarnaast werkt het noodfonds samen met onder meer het Leger des Heils en de stichting Sterk uit Armoede.
Samen met deze partijen wil het noodfonds duidelijker in beeld brengen waar er sprake is van generatiearmoede. Want soms gaat armoede generaties lang mee. “Sommige gezinnen hebben structureel tekort en kampen daar al meerdere generaties mee. Dat probleem speelt ook binnen kerkelijke gemeenten. Het is heel moeilijk om daar uit te breken.”
Zelfvertrouwen
Het noodfonds gaat zich daarom samen met 35 kerken in Oost-Groningen inzetten tegen armoede in de regio. De protestantse kerken hebben het initiatief genomen om met elkaar activiteiten te ontwikkelen. Ze worden hierbij ondersteund door Kerk in Actie en de classis Groningen-Drenthe.
Sinds 1 november is hiervoor een diaconaal consulent aan de slag gegaan. “Hij helpt de 35 kerken bij de onderlinge afstemming van hun armoedebeleid. Hij is voor vijf jaar aangesteld, in die tijd kunnen we samen iets moois opbouwen.”
De diaconaal consulent werkt samen met Alex Schepel van de stichting Sterk uit Armoede. “Alex is ervaringsdeskundige”, weet Luten. “Hij laat zien hoeveel impact generatiearmoede heeft, dat het veel méér is dan alleen een materieel tekort. De focus ligt altijd op de financiële kant van het verhaal, maar armoede veroorzaakt bijvoorbeeld ook sociale uitsluiting. Dat vreet aan het zelfvertrouwen van mensen. Ze hebben moeite met een wereld waar ze niet aan kunnen deelnemen. Er hangt veel schaamte omheen, en Alex kan precies het duwtje geven om tóch steun aan te durven vragen.”
Opstaan tegen armoede
Kerk in Actie ondersteunt kerken in Nederland en andere landen om op te staan tegen armoede.
Geef ook voor bestrijding van armoede
Meer lezen? Vraag gratis het boekje Arm. Wat doet de kerk? aan. Dit boekje bevat de uitkomsten van het armoede-onderzoek uit 2019 naar hulpverlening door kerkelijke organisaties in Nederland.
Lees ook:
Foto: Shutterstock
