Als je mensen vraagt waar ze aan denken bij het woord ‘evangelisatie’, komt regelmatig het beeld van de man op de zeepkist naar boven of zelfs de voet tussen de deur. Dr. Gert-Jan Roest: “Evangelisatie wordt vaak als moeilijk of irritant ervaren. Het goede nieuws roept in onze westerse cultuur veel vragen op.”
Oorspronkelijk betekende ‘evangelisatie’ zoiets als vertellen over een gebeurtenis die belangrijk is en blijdschap veroorzaakt. In de eerste eeuwen van de christelijke kerk lijkt evangelisatie meer op een explosie van vreugde dan op het vervullen van een religieuze plicht.
Liefde en wederzijds respect
“Vandaag de dag is dat voor velen anders,” constateert Gert-Jan Roest, wetenschappelijk beleidsmedewerker bij de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk. “De man op de zeepkist of de voet tussen de deur zijn geen aantrekkelijke beelden voor evangelisatie omdat liefde en wederzijds respect hierin lijken te ontbreken. Vragen die dan boven komen zijn: ‘Waarom wil je die ander eigenlijk overtuigen? Waarom denk je dat jouw manier van geloven de enige juiste is?’”
Dr. Gert-Jan Roest
Is het mogelijk om evangelisatie positief te duiden? “In kerkelijke gesprekken wordt dat wel geprobeerd en het wordt steeds weer onderstreept dat het belangrijk is om te spreken over Gods liefde en genade voor deze wereld,” aldus Roest. “Maar de kerk in de westerse cultuur zit in een periode van verwarring waarin zij op zoek is naar zowel haar identiteit als haar relevantie.”
Toewijding vernieuwen
Ook in de Protestantse Kerk in Nederland is er regelmatig aandacht gevraagd voor zowel het belang van ‘evangelisatie’ als de verlegenheid en weerstand. Roest: “De kerk moet in elke generatie haar toewijding aan evangelisatie vernieuwen. Dat geeft soms spanningen, het missionair elan is niet overal zo groot in de kerk. Als je sommige christenen vraagt naar evangelisatie, benadrukken ze vooral wat het niet is. Ze vinden het veel moeilijker om een positieve duiding te geven.”
De spanning heeft te maken met de missionaire beweging. Roest: “Een missionaire kerk doet mee in de beweging van Gods liefde naar de mensen en de wereld, ze komt in beweging ter wille van anderen namens God. Omdat Gods liefde ‘vertaald’ moet worden naar nieuwe contexten zal de spanning tussen identiteit en relevantie nooit verdwijnen.” In onze postmoderne en post-christendom cultuur zal zo'n transitie de nodige tijd vragen. “De kerk zoekt in een nieuwe situatie naar een identiteit die enerzijds verworteld is in het verleden, maar anderzijds haar helpt om op een relevante manier in het nu te bloeien. Er kan een nieuwe periode aanbreken.”
Richtingwijzers
In zijn artikel ‘In gesprek gaan over het goede nieuws’ kijkt Roest naar mogelijkheden tot vernieuwing van evangelisatie. “We staan stil bij de uitdagingen die er zijn voor de westerse kerk, vervolgens zoeken we naar het centrum van het evangelie dat de kerk in alle plaatsen en tijden verenigt.” Roest geeft een aantal richtingwijzers die predikanten en kerkenraden kunnen helpen om de lokale kerk te ondersteunen in de zoektocht naar een nieuwe vorm van evangelisatie. Het artikel sluit af met een aantal tips van pioniers en predikanten die veel ervaring hebben met gesprekken over het geloof. “De permissie om over geloof te spreken moet je krijgen van jouw gespreksgenoot,” ervaart bijvoorbeeld ds. Janneke Nijboer. “Verken of hij of zij dit geeft en let op non-verbale reacties. Zeg bijvoorbeeld: ‘Voor jou is dat wat er tussen mensen gebeurt, voor mij zit er ook iets van God bij…’ Als je dan ruimte voelt om dit uit te leggen, kun je dat doen.”
Lees het hele artikel ‘in gesprek gaan over het goede nieuws’
Lees ook:
