Protestants Perspectief
Reflecties van scriba en preses bij actualiteiten in kerk & samenleving.
Scriba René de Reuver wijst op het belang van de Europese verkiezingen. "We moeten als christenen opkomen voor eenheid en vrede in Europa. Omwille van de menselijke waardigheid. Omwille van de vrede."
Donderdag 23 mei mag heel Europa weer naar de stembus. In ons land is de opkomst voor de Europese verkiezingen traditioneel laag. Waarschijnlijk zal dat deze keer niet anders zijn. De stemmen in ons land over Europa zijn zeer verdeeld. Er zijn politieke partijen die, in navolging van onze Engelse overburen, zelfs ervoor pleiten uit de Europese Unie te treden. De oorspronkelijke euforie over Europa heeft plaats gemaakt voor cynisme. Volgens de laatste peilingen wint in Engeland de partij van Nigel Farage de komende Europese verkiezingen. Dit vanwege zijn anti-Europese en pro-Brexit verhaal.
Nu is er op de Europese Unie ook veel aan te merken. Is het geen reus op lemen voeten? Een bureaucratische kolos, gedreven door economische belangen? Hoe terecht deze kritiek ook moge zijn, het is de vraag of je daarom niet moet gaan stemmen. Kritiek is pas vruchtbaar als ze ingebracht wordt. Bovendien vragen diverse grote vragen om een Europese aanpak. migratieWeinig onderwerpen zijn zo complex als migratie. Natuurlijk schieten we te hulp als mensen in nood ons land binnenkomen. Maar er lijken ook grenzen te zijn aan wat we aankunnen, zeker als onze eigen identiteit bedreigd wordt. Tijd voor een christelijk perspectief op migratie, dat wegblijft bij het klassieke links-rechtsdenken. René de Reuver en Dorottya Nagy trappen af met relevante vragen rond migratie. Wat zegt de Bijbel over migratie? Welke rol speelt macht? Hoe ben ik geworteld? De antwoorden zijn een spiegel voor de lezer. Bestel het boek hier., milieu en veiligheid - om er slechts drie te noemen - vragen om gezamenlijk beleid.
Menselijke waardigheid en vrede
Nu ging het de voorlopers van de Europese Unie om meer dan één Europese markt en de gezamenlijke aanpak van grensoverschrijdende problemen. Met de Tweede Wereldoorlog nog scherp op het netvlies ging het hen om menselijke waardigheid en vrede in Europa. Ofwel om de ziel van Europa. En, ook al leven we nu in een andere tijd, is het geding om de ziel Europa, om de waardigheid van elk mens en vrede in ons continent, niet nog even actueel?
Tijdens een bijeenkomst in Edinburgh van afgevaardigden uit protestantse kerkenDe scriba was aanwezig bij een bijeenkomst van de World Communion of Reformed Churches uit zo’n 25 Europese landen werd ik hier sterk bij bepaald. Centraal stond de vraag: ‘Europa, een verdeeld continent? Welke rol kunnen kunnen protestantse kerken spelen door op te komen voor eenheid en vrede?’ Het antwoord op deze vraag lag in de verhalen van een aantal afgevaardigden over de situatie in hun land. De rode draad was dat elk land op zoek is naar de eigen nationale identiteit. Een zoektocht die gekenmerkt wordt door het zich onderscheiden en afzonderen van anderen en het claimen van een christelijk verleden.
Opkomen voor eenheid en vrede
In Polen, het communisme voorbij, zoekt men naar een gesloten rooms-katholieke nationaliteit. Precies zo in Griekenland, alleen daar wordt de Griekse nationaliteit gekoppeld aan lidmaatschap van de Griekse Orthodoxe Kerk. In Hongarije voltrekt zich een vergelijkbaar proces: tegenover de toestroom van vluchtelingen en de westerse democratie stelt men een gesloten ‘christelijke democratie’. Opvallend was ook het verhaal uit Denemarken. Denen zijn voor alles Deen en vervolgens Luthers. Herkennen we in Nederland niet eenzelfde tendens? Op zoek naar een eigen exclusieve identiteit wordt nogal eens teruggegrepen op het christelijke Nederland van vroeger. Seculiere populistische partijen kapen het christendom voor eigen politieke doeleinden.
De Europese collega’s deden een dringend appèl op ons om, juist als kerk-in-de-minderheid, op te komen voor eenheid en vrede. Ofwel voor de ziel van Europa: voor gezamenlijkheid tegenover toenemend nationalisme en isolationisme, voor de waardigheid van elk mens, voor vrijheid en respect tegenover toenemende intolerantie tegenover ieder die anders is.
Door de verhalen van de collega’s uit Europa verdampten mijn aarzelingen over de Europese verkiezingen. Juist omdat de Europese Unie niet zaligmakend is, moeten we als christenen opkomen voor eenheid en vrede in Europa. Omwille van de menselijke waardigheid. Omwille van de vrede. Omwille van de ziel van elk mens en dus ook van Europa.
