Meestgestelde vragen aan de dienstenorganisatie
Hoe moeten we omgaan met licenties en auteursrechten in de online kerkdiensten in de corona-tijd?In veel gemeenten worden vanwege de corona-crisis er (mede) online kerkdiensten gehouden. Op welke manier moeten gemeenten omgaan met licenties en auteursrechten van liederen en teksten? En hoe zit het met de (naburige) rechten van de uitvoerende musici?
Het (rechts)gebied van het auteursrecht en de naburige rechten is ingewikkeld. Binnen de kerk is het niet eenduidig geregeld. Het is daarnaast afhankelijk van hoe bepaalde stukken openbaar worden gemaakt (via youtube of via kerkomroep; met beeld of zonder beeld; openbaar of alleen met een inlog-code). In principe verandert de corona-crisis niks aan de geldende regels. Wel zien we dat bepaalde uitgevers ruimhartig omgaan met de vraag of hun liederen mogen worden gebruikt (licentie).
Hieronder wordt zo praktisch mogelijk aangegeven met welke rechten (auteursrechten en naburige rechten) een gemeente te maken heeft in een online kerkdienst en onder welke voorwaarden (licenties) zij daar mee om kan gaan:
|
Onderwerp van het recht |
Recht + Rechthebbende |
Oplossing (licentie) |
|
De preek en eigen geschreven onderdelen van de dienst |
Auteursrecht van de predikant |
Spreek van te voren af met de predikant: 1. via welk platform; 2. dat de dienst online zal worden uitgezonden; 3. of dit openbaar of via een inlogcode te zien is, en; 4. hoe lang het online blijft staan. |
|
Uitvoering van liederen |
Naburige rechten van de uitvoerende musici |
Spreek van te voren af met de musici: 1. via welk platform; 2. dat de dienst online zal worden uitgezonden; 3. of dit openbaar of via een inlogcode te zien is, en; 4. hoe lang het online blijft staan. |
|
Producent/bewerker van de beelden en het geluid van de online kerkdienst |
Naburige rechten van de uitvoerende producent/bewerker |
Spreek van te voren af met de producent/bewerker: 1. via welk platform; 2. dat de dienst online zal worden uitgezonden; 3. of dit openbaar of via een inlogcode te zien is, en; 4. hoe lang het online blijft staan. |
|
Teksten uit boeken, van gedichten, etc |
Auteursrecht van de desbetreffende auteur (of rechthebbenden) |
1. Gebruik slechts citaten (noem daarbij wel de naam van de auteur en de uitgave); of 2. vraag toestemming. |
|
Teksten uit de Bijbel |
Auteursrechten van de vertaler (of rechthebbenden) |
Uitgaven van de NBG (zoals de NBV en BGT) mag u gebruiken in online kerkdiensten met een maximum van 50 verzen. |
|
Teksten van liederen |
Auteursrechten van de tekstschrijver (of rechthebbenden) |
Zie hieronder ‘muziek en online kerkdiensten’ |
|
Muziek van liederen |
Auteursrechten van de componist (of rechthebbenden) |
Zie hieronder ‘muziek en online kerkdiensten’ |
Muziek en Online kerkdiensten
Zendt u de kerkdienst uit via Youtube of FaceBook en gebruikt u eigen muzikanten?
Voor liederen die vallen onder BUMA/STEMRA hoeft u geen licentie af te sluiten (dat hebben Youtube en FaceBook al gedaan). Welke liederen onder BUMA/STEMRA vallen kunt u nagaan in de titelcatalogus.
Gebruikt u liederen die niet vallen onder BUMA/STEMRA, dan moet u ervoor zorgen dat de u de juiste licenties in huis heeft.
Voor liederen uit het Liedboek geldt dat het Liedboek BV het gebruik van Liedboek Online via Youtube en Facebook zal gedogen gedurende crisis (tot welke datum dat precies is, is niet geheel duidelijk). Zie hiervoor http://liedboek.liedbundels.nu/nieuws/liedboek_brief_corona.pdf
Voor andere liederen waarvoor het Liedboek of BUMA/STEMRA geen licenties kan afgeven, dient u zelf een licentie te verkrijgen. Veel christelijke muziek valt onder de CCLi. U kunt bij de CCLI een streaming-licentie verkijgen (https://nl.ccli.com/streaming/). Er is geen overzicht van welke liederen onder welke licentiehouder vallen. U moet zelf op zoek moeten gaan naar de licentiehouder.
Zendt u de kerkdienst uit via Kerkdienstgemist.nl, Kerkomroep.nl en gebruikt u eigen muzikanten?
Voor liederen die vallen onder BUMA/STEMRA en CCLI: gebruik de streaming licentie van CCLI: https://nl.ccli.com/streaming/
Gebruikt u liederen die niet vallen onder BUMA/STEMRA, dan moet u ervoor zorgen dat de u de juiste licenties in huis heeft.
Voor liederen uit het Liedboek geldt dat het Liedboek BV het gebruik van Liedboek Online via Youtube en Facebook zal gedogen gedurende crisis (tot welke datum dat precies is, is niet geheel duidelijk). Zie hiervoor http://liedboek.liedbundels.nu/nieuws/liedboek_brief_corona.pdf
Voor andere liederen waarvoor het Liedboek, CCLI of BUMA/STEMRA geen licenties kan afgeven, dient u zelf een licentie te verkrijgen. Er is geen overzicht van welke liederen onder welke licentiehouder vallen. U moet zelf op zoek moeten gaan naar de licentiehouder.
Zendt u de kerkdienst uit en wilt u gebruik maken van opnames van de EO/Nederland zingt?
De EO heeft diverse liederen en opnames beschikbaar gesteld voor online kerkdiensten. U vindt de liederen op https://www.eo.nl/thema/samen-geloven/nederland-zingt-liederen.
Zendt u alleen een preek, overdenking of gebed uit?
Als u alleen een preek, overdenking of gebed uitzendt kunt u ervoor kiezen uw gemeenteleden zelf bepaalde muziek te laten luisteren. U mag daarbij links naar muziek op bijvoorbeeld youtube aan uw gemeenteleden geven. (Als u reden hebt om te denken dat de muziek waarnaar u linkt illegaal op youtube staat, dan mag u niet doorlinken.)
Privacy
Naast het auteursrecht en de naburige rechten moet men bij het uitzenden van een internet-kerkdienst letten op de privacy. Daarover staat een vraag verderop op deze pagina ‘Hoe moeten we omgaan met privacy in de online kerkdiensten in de corona-tijd?’
Deze informatie is bijgewerkt op 2-6-2020
Vragen naar aanleiding van de coronacrisis
Moeten predikanten als contactberoep een registratie bijhouden?De verplichting om een registratie van bezoeken bij te houden voor contactberoepen is niet van toepassing op geestelijk bedienaars (lees predikanten).
Predikanten mogen wel zelf een registratie bijhouden, voorzover zij dat -in lijn met de AVG- veilig doen en met inachtneming van hun geheimhouding van ord. 4-2. Bij deze registratie is het handig de datum en de aankomsttijd van het bezoek op te schrijven. Overigens zullen predikanten doorgaans sowieso een agenda bijhouden van hun afspraken. Deze registratie kan worden gebruikt bij een eventueel contactonderzoek. Deze registratie kan niet worden afgegeven aan de GGD, de predikant (of kerk) zal zelf de betrokkenen informeren.
Deze informatie is bijgewerkt op 29-9-2020.
Het kan voorkomen dat een predikant niet beschikbaar is voor zijn of haar taken in verband met corona. Hoe daar mee om te gaan is altijd maatwerk, maar er kunnen wel enige algemene lijnen worden geschetst. Van belang blijft altijd dat zowel de predikant, als de kerkenraad/college van kerkrentmeesters in constructief overleg met elkaar blijven.
Als een predikant in zijn eigen gemeente (waar hij/zij is beroepen als predikant voor gewone werkzaamheden) klachten heeft, dan is het verzuimprotocol van toepassing. Hoewel misschien in andere tijden een predikant bij milde klachten bleef doorwerken, kan dat nu niet en meldt hij of zij zich ziek.
Heeft de predikant klachten, maar werkzaam op basis van hulpdiensten (zowel structureel, maar ook bijvoorbeeld een preekbeurt) geldt wat partijen onderling hebben afgesproken over ziekte. Is er niks afgesproken dan is het advies is om met redelijkheid en billijkheid te handelen. Het is aan de kerkenraad om te beoordelen of - en hoe - een kerkdienst kan plaatsvinden. Is er op het laatste moment afgezegd? Dan is een vergoeding op zijn plaats: wellicht geheel, wellicht gedeeltelijk voor alleen de voorbereiding. Ligt de preekbeurt verder in de toekomst? Dan ligt het voor de hand dat er geen of slechts een gedeeltelijke vergoeding is.
Als de predikant zelf geen klachten heeft, maar wel in quarantaine moet omdat bijvoorbeeld zijn huisgenoten klachten hebben is de situatie anders. Immers, de predikant is niet zelf ziek en het verzuimprotocol is dus ook niet van toepassing. De predikant kan in zo’n geval (waarschijnlijk) ook vanuit huis wel werkzaamheden verrichten, maar bijvoorbeeld niet voorgaan. In een dergelijk geval zou een werknemer zijn loon doorbetaald krijgen. Het ligt voor de hand dezelfde lijn te volgen bij predikanten. Als het gaat om een losse preekbeurt van een gastpredikant die niet doorgaat, is het advies om met redelijkheid en billijkheid te handelen. Ligt de preekbeurt verder in de toekomst en zijn er bv. nog geen werkzaamheden verricht? Dan ligt het voor de hand dat er geen of slechts een gedeeltelijke vergoeding is.
Als de predikant niet ziek is en ook niet in quarantaine moet, zal de predikant in beginsel het door de kerkenraad vastgestelde beleid moeten volgen. Als de kerkenraad besloten heeft dat er weer fysieke kerkdiensten worden gehouden, maar vindt de predikant dat te riskant? Dan zal de predikant in principe gehouden zijn gewoon zijn werkzaamheden uit te voeren. Hetzelfde geldt voor de hervatting van andere activiteiten. Natuurlijk is het belangrijk dat het werk veilig kan worden uitgevoerd; open communicatie en evaluatiemomenten zijn daarom aan te raden.
Deze informatie is bijgewerkt op 25-6-2020.
Zie protocol:
Op basis van de basisregels kan het zijn dat u een registratiesysteem hanteert voor bijeenkomsten. Het aanmelden voor en/of het registreren van bezoekers aan een kerkdienst gebeurt met het oog op het maximaal aantal bezoekers.
Een gemeente mag zelf kiezen op welke wijze zij dit vormgeeft. Men kan gebruik maken van bv. een telefonische aanmelding zonder verdere registratie van namen, maar ook voor een volledig digitaal systeem.
Gebruikt u een digitaal systeem of slaat u de aanmeldingen ergens op? Dan moet u deze gegevens goed beveiligen en het systeem opnemen in de privacy-verklaring van uw gemeente. U mag deze gegevens niet buiten de kerk brengen.
Het is aan te raden in uw reserveringssysteem niet de triagevragen op te nemen. Immers, de vraag moet worden gesteld bij binnenkomst. Daarnaast is het gelet op de privacy goed zo min mogelijk medische gegevens op te slaan.
Let dus goed op de voorwaarden van de aanbieder van het digitale systeem. Met de aanbieder van een digitaal aanmeldingssysteem moet u een verwerkingsovereenkomst afsluiten (c.q. afspraken maken over privacy); vaak staan deze afspraken afdoende in de (algemene) voorwaarden of op de website van de aanbieder. U mag de gegevens niet langer bewaren dan nodig is.
De gegevens van het aanmeldsysteem (digitaal of op papier) zijn in principe niet bedoeld voor eventueel (later) contactonderzoek als er een besmetting is bij een van de aanwezigen. Ze kunnen er eventueel wel voor worden gebruikt. Een dergelijke verdere verwerking is toegestaan gelet op de zorg van de kerkenraad voor de gemeenteleden. Het is in principe niet toegestaan dat u de lijst deelt met de GGD of andere instantie buiten de kerk. Als er sprake is van een besmetting bij een van de aanwezigen van de dienst zal de kerkenraad (of de kerkrentmeesters) contact opnemen met de aanwezigen.
Het advies is de aanmeldingen op te slaan en vier weken te bewaren (na de kerkdienst) om te gebruiken bij een eventueel contactonderzoek.
Deze informatie is bijgewerkt op 24-6-2020.
Ja, een gemeente mag een buitenkerkdienst organiseren. Daarbij moeten wel de basisregels uit het protocol in acht worden genomen en moet er een gebruiksplan zijn.
Een buitenkerkdienst moet in sommige gevallen worden gemeld bij de burgerlijke gemeente. Dit staat in de plaatselijke verordening en is terug te voeren op de Wet Openbare Manifestaties. Het advies is om in alle gevallen een melding te doen van een buitenkerkdienst bij de gemeente. De gemeente hoeft geen vergunning af te geven voor een kerkdienst buiten, maar kan met het oog op de openbare orde en/of de gezondheid een kerkdienst wel verbieden (over het algemeen door middel van een noodbevel).
Deze informatie is bijgewerkt op 02-6-2021
Nee, binnen de centrale kas predikantstraktementen zijn i.v.m. de coronamaatregelen geen voorzieningen getroffen voor werktijdvermindering van predikanten of voor verlaging van de bezettingsbijdrage.
Uit de kerkelijke media is op te maken dat predikanten creatief met de situatie omgaan. In plaats van bezoeken afleggen kan de predikant ook bellen, schrijven, mailen of appen. Juist waar kwetsbare gemeenteleden in de onzekerheid van de coronacrisis extra steun en aandacht nodig hebben, lijkt werktijdverkorting voor predikanten niet voor de hand te liggen.
Voor werknemers bestaat een regeling voor werktijdverkorting in de situatie dat er sprake is van omzetdaling. We kunnen er vooralsnog van uitgaan dat gemeenten door de coronacrisis niet direct te maken krijgen met sterk verminderde inkomsten. De vergelijking met werknemers levert dus geen reden op voor een regeling voor werktijdverkorting voor predikanten.
Gemeenten die door het wegvallen van inkomsten door deze crisis in directe problemen komen en de bezettingsbijdrage (daardoor) niet meer kunnen betalen, kunnen een verzoek doen bij de solidariteitskas.
Deze informatie is bijgewerkt op 24-3-2020.
Ja, kerken kunnen voor medewerkers die op basis van een arbeidscontract werkzaam zijn steun aanvragen bij de overheid. Hiervoor gelden wel specifieke eisen over omzet-teruggang. Niet in alle gevallen worden kerkelijke gemeenten geconfronteerd met een teruggang in omzet.
Voor de omzet tellen mee de baten, opbrengsten en andere voordelen, zoals uitkeringen, subsidies, renteopbrengsten en bijdragen vanuit een overheidsinstelling of andere opbrengsten, zoals giften, of declaraties vanuit zorgverzekeraars ook als omzet gezien voor deze regeling. U kunt onder ed omzet dus tevens meerekenen:
- zaalverhuur
- collectes die bestemd zijn voor de gemeente zelf
- opbrengsten van verkoop van koffie, thee, etc
Voor meer informatie over de huidige regelingen kunt u terecht bij de rijksoverheid op https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-financiele-regelingen en het UWV op https://www.uwv.nl/werkgevers/overige-onderwerpen/now/.
De NOW-regeling voor tegemoetkoming in salariskosten wordt uitgevoerd door het UWV. Omdat de regeling nog niet helemaal is uitgewerkt (voor de tweede aanvraagperiode), adviseren wij dat u de website van het UWV in de gaten houdt.
Wie moest tijdens de eerste aanvraagperiode van de NOW de NOW aanvragen?
De werkgever vraagt de NOW aan bij het UWV. Op www.uwv.nl staat/komt een formulier waarmee u uw aanvraag kan doen.
Wat zijn aandachtspunten bij het gebruik van de NOW-regeling zoals die golden bij de eerste aanvraagperiode van de NOW?
- Er is sprake van een omzetdaling van 20%
Er moet sprake zijn van A) een omzetdaling van 20% B) over een driemaandsperiode wegens C) buitengewone omstandigheden die in redelijkheid niet tot het normale ondernemersrisico kunnen worden gerekend. Onder de buitengewone omstandigheden vallen de verstrekkende maatregelen die de overheid heeft genomen vanwege de uitbraak van het COVID-19-coronavirus.
U hoeft bij de aanvraag nog niet aan te tonen dat de omzetdaling te maken heeft met de corona-crisis, maar op een later moment kan er wel controle plaatsvinden.
De omzetdaling wordt berekend over een drie-maandenperiode. Welke maand (maart, april of mei) u als startmaand neemt, is aan u. De daling moet worden berekend op de omzet van januari tot en met december 2019 gedeeld door vier.
Bij de aanvraag van de NOW is het voldoende om de omzetdaling te baseren op een inschatting. U moet op een later moment kunnen aantonen wat de omzet in beide periodes is geweest. In beginsel is een accountantsverklaring vereist, maar voor kleine ondernemingen en loonsommen kan daarop een uitzondering worden gemaakt. Dat wordt over vier weken duidelijk.
Voor de omzet tellen mee de baten, opbrengsten en andere voordelen, zoals uitkeringen, subsidies, renteopbrengsten en bijdragen vanuit een overheidsinstelling of andere opbrengsten, zoals giften, of declaraties vanuit zorgverzekeraars ook als omzet gezien voor deze regeling. U kunt onder ed omzet dus tevens meerekenen:
- zaalverhuur
- collectes die bestemd zijn voor de gemeente zelf
- opbrengsten van verkoop van koffie, thee, etc - U houdt uw medewerkers in dienst
U mag uw medewerker niet ontslaan wegen bedrijfseconomische redenen als u gebruik maakt van deze regeling. Natuurlijk kan een medewerker wel ontslagen worden als er sprake is van een ontslag op staande voet. Medewerkers die vanwege het aflopen van hun contract uit dienst gaan, zullen bij de definitieve berekening weer worden verrekend. Voor oproepkrachten geldt dat u onder NOW vergoeding kan krijgen voor loon dat u op basis van het regulier aantal gewerkte uren doorbetaald. - U heeft een Loonheffingennummer
Dat weet uw salarisadministrateur. - U gebruikt hetzelfde rekeningnummer voor de aanvraag, als dat u bij de loonheffingen gebruikt.
Dat weet uw salarisadministrateur. - U mag geen misbruik maken
U mag deze regeling alleen gebruiken als u te maken heeft met een omzetdaling om zoveel mogelijk uw werknemers in dienst te houden. U mag de subsidie niet voor andere doeleinden gebruiken. - U blijft Loonaangifte doen
- U bespreekt de NOW-maatregel met uw personeel
Welke werknemers vallen onder de (eerste aanvraagperiode van de) regeling?
Alle werknemers die in dienst zijn. Dus ook mensen met een flexibel- of oproepcontract. Predikanten van gemeenten vallen niet onder deze regeling.
Hoe hoog is de subsidie die werdt gegevens tijdens de eerste aanvraagperiode?
De subsidie is een percentage van de loonsom. Er wordt gewerkt met voorschotten. Bij die voorschotten wordt uitgegaan van de loonsom van januari 2020 (het sociale verzekeringsloon uit tegenwoordige dienstbetrekkingen). Loon boven € 9.538 per maand komt niet voor subsidie in aanmerking. Er is een opslag van 30% voor werkgeverslasten. Het UWV kent de bedragen van de loonsom van januari 2020, waardoor de regeling snel kan worden uitgevoerd. Als er geen bedragen uit januari bekend zijn, gebruikt het UWV de loonsom van november 2019.
Afhankelijk van het percentage omzetdaling krijgt u een percentage van de loonsom vergoeding. Bij een omzetdaling van 100% bedraagt de subsidie 90%. Heeft u minder omzetdaling? dan vermindert de subsidie evenredig (bv. bij een omzetdaling van 50% bedraagt de subsidie 45%; dat is de helft van 90%).
U krijgt de subsidie in de vorm van een voorschot (80% van de loonsom), de daadwerkelijke berekening en toekenning volgt later op basis van de loonsommen in de subsidieperiode.
De subsidie wordt uitgekeerd over de maanden maart tot en met mei. Deze periode kan worden verlengd.
Is de NOW-regeling gekoppeld aan de WW?
Nee, de NOW-regeling is niet gekoppeld aan de WW.
Waar kan ik de NOW aanvragen? Wie voert de NOW uit?
De regeling zal door UWV worden uitgevoerd.Deze informatie is bijgewerkt op 2-6-2020
In het kader van de privacywetgeving (AVG) zijn bij het uitzenden van een kerkdienst de volgende punten van belang:
1. Bezoekers van de kerkdienst moeten toestemming geven om in beeld te worden gebracht bij het opnemen van een dienst. Men moet in ieder geval weten dat de dienst opgenomen wordt.
2. Noemt u namen en adressen (of andere gegevens die herleidbaar zijn tot een bepaald persoon) tijdens de dienst (bijvoorbeeld in of bij de voorbede)?
Dan dient u daarvoor toestemming te hebben als de dienst openbaar toegankelijk is via internet.
Is uw internetkerkdienst enkel beschikbaar voor leden van de gemeenschap (leden, vrienden, etc.)? Dan is het voldoende als uw gemeenteleden weten dat u op deze manier de dienst/voorbede vormgeeft.
Deze informatie is bijgewerkt op 3-4-2020
In verband met corona worden diverse kerkdiensten afgelast. Soms was een predikant uitgenodigd die een preekbeurt kwam verzorgen. Moet deze predikant de preekbeurtvergoeding krijgen?
Er zijn nogal wat haken en ogen aan deze vraag. Zo is het ook mogelijk om een internet-kerkdienst te houden, maar heeft niet elke gemeente daarvoor de capaciteit. Zo is de preekbeurt wellicht op zeer korte termijn afgezegd, terwijl sommige afgezegde preekbeurten nog verder in de toekomst liggen.
Het advies is om met redelijkheid en billijkheid te handelen. Het is aan de kerkenraad om te beoordelen of - en hoe - een kerkdienst kan plaatsvinden. Is er op het laatste moment afgezegd? Dan is een vergoeding op zijn plaats: wellicht geheel, wellicht gedeeltelijk voor alleen de voorbereiding. Ligt de preekbeurt verder in de toekomst? Dan ligt het voor de hand dat er geen of slechts een gedeeltelijke vergoeding is.
Deze informatie is bijgewerkt op 25-3-2020
In verband met corona kunnen diverse evenementen en verhuur niet doorgaan. Hoe om te gaan met de financiële gevolgen daarvan?
Allereerst is het goed om te kijken of er in het gesloten contract (of de algemene voorwaarden) iets staat over de annuleringsvoorwaarden. Dat is in principe leidend.
Is er niks afgesproken over annuleringen? Dan zal er naar redelijkheid en billijkheid moeten worden gehandeld. Vaak is het de organisator die het evenement afgelast. Gelet op de situatie zal er sprake kunnen zijn van overmacht. In dit geval moeten de verdere gevolgen naar redelijkheid en billijkheid worden afgehandeld. Denk daarbij aan bijvoorbeeld een vergoeding voor al gemaakte kosten van leveranciers.
Deze informatie is bijgewerkt op 25-3-2020